«Քիչ չեն գրքերը, որ «հալումաշ» են լինում գրադարաններում»

Հովհաննես Թումանյանի ծննդյան օրը` փետրվարի 19-ը, արդեն վեց տարի` նշվում է որպես գիրք նվիրելու օր: Այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ՀԳՄ նախագահ ԷԴՈՒԱՐԴ ՄԻԼԻՏՈՆՅԱՆԸ տեղեկացրեց, որ գրքեր են նվիրելու Արցախի մարզային ու դպրոցական գրադարաններին: Երևանի դպրոցներում կազմակերպվելու են հանդիպումներ գրողների հետ. «Գիրք նվիրելու օրը մարդկանց համոզում է, որ գրքից լավ նվեր աշխարհում չկա, հատկապես մեր ազգի համար, երբ դարերով գիրքը եղել է սրբազան մի մարմին, էություն. Գրիգոր Նարեկացու գիրքը պահվել է բարձերի տակ որպես բուժման միջոց»:

Մշակույթի նախարարության նախաձեռնությամբ` երեք տարի առաջ հրատարակված գրքերը, որոնք չեն իրացվել կամ դեռևս պահպանվում են գրքի և հրատարակչական գործի կենտրոնում, ցուցակավորվում են, բաժանվում են հանրապետության մարզային և դպրոցական գրադարաններին:
«Մեր դպրոցականները գիրք կարդում են մինչև 6-7-րդ դասարանը, որից հետո զբաղվում են ուսումը շարունակելու պարապմունքներով, մի մասն էլ երևի թե ավելի շատ փողոցի դաստիարակությանն է ապավինում»,- ասաց Է. Միլիտոնյանը, ընդգծելով, որ դպրոցականները հետաքրքրվում են ժամանակակից գրողներով, ուզում են ճանաչել նրանց, և մի դրվագ պատմեց. «Դպրոցներից մեկում հանդիպում էին կազմակերպել։ Երբ խոսքն ինձ տրվեց, մի տղա ասաց` վայ, ես գիտեի` դուք մեռած եք: Դասագրքերում հանդիպել են իմ անվանը, իսկ նրանց թվում է, թե այսօր ապրող մանկագիրներ չկան»:
ՈՒսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ դպրոցների գրադարաններում հատկապես մեծ պահանջարկ ունեն հանրագիտարանային, մանկապատանեկան գրքերը, նաև այն հեղինակների գրքերը, որոնք կան դասագրքերում:
«Իրատես de facto»-ն հետաքրքրվեց` գրքեր նվիրելիս հաշվի առնո՞ւմ են մարզային, դպրոցական գրադարանների պահանջարկը, թե՞ նվիրում են այն, ինչ կարող են: «Այդ հարցը դժվար պատասխանի է մղում: Մարզային գրադարանների պահանջները, իհարկե, կենտրոնում են, բայց բոլորի պահանջները բավարարել, այսօրվա մեր գիրք հրատարակելու միջոցների պայմաններում, շատ դժվար է»,-ասաց Էդուարդ Միլիտոնյանը, նշելով, որ պահանջարկ ունեն հատկապես ժամանակակից գրողների գործերը, որովհետև դասական գրողների գրքերը ժամանակին տպագրվել են տասնյակ հազարավոր տպաքանակով, և ամեն գրքից հինգ օրինակ գոնե առաքվել է գրադարաններ: Այսօր գրքերը հրատարակվում են 500 օրինակով, հանրապետության միայն դպրոցական գրադարանները 1500-ն են: Էդուարդ Միլիտոնյանը տեղեկացրեց, որ հրատարակել են մանկական գրականության անթոլոգիաներ` 1500-2000 տպաքանակով, և նվիրել են դպրոցներին. «Քիչ չեն գրքերը, որ «հալումաշ» են լինում գրադարաններում, կազմերը պոկոտված են, նոր կազմեր են դնում, ամրացնում են և այլն: Հատուկ ծրագիր է պետք մշակել, որ պահանջարկ ունեցող գրքերը վերահրատարակվեն»:
Հարց հնչեց` ի՞նչ է լինելու տարիներ հետո, երբ գրքի շուկայում գերիշխեն էլեկտրոնային գրքերը: «Էլեկտրոնային գիրքն էլ է գիրք և կարելի է նվիրել: Պետք է ոչ թե հակադրել դասական գրքին, այլ նպաստել, որ կարդան: Ով ինչ տեսակի գիրք ուզում է` թող կարդա,- ասաց ՀԳՄ նախագահը:- Բնական է, որ պետք է ընդլայնվի էլեկտրոնային գրքի բիզնեսը, բայց այդ քարոզչությունը չպետք է դառնա միակողմանի` ստվերում թողնելով դասական գիրքը: Հետագայում գուցե ուրիշ տեսակի գրքեր էլ ի հայտ գան»:
Ինչ վերաբերում է թղթային գրքին, բանախոսի կարծիքով, այն չի մահանա, դասական գիրքը մասնակցում է բազմաթիվ միջազգային ցուցահանդեսների, հսկայական դեր ունի, ընդլայնվում է տարբեր երկրներում, ընթերցողների քանակն էլ շատանում է: «Հաճախ է խոսվում թղթի հոտի մասին, որը անբացատրելիորեն ձգում է մարդկանց: Չգիտեմ` դա ինչ է, անուններ չեմ տա, ոչ էլ Մատրոսովի պես մարմնովս ուզում եմ պաշտպանել մի բան, որն իմ պաշտպանության կարիքը չունի»,- եզրափակեց իր խոսքը Միլիտոնյանը, փաստելով, որ աշխարհում պահանջարկի 80 տոկոսը բաժին է ընկնում տպագիր գրքին:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարը` Կարեն ԱՆՏԱՇՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ